Geboren in Mississippi, opgegroeid in Memphis en groot geworden in Chicago: een betere levensloop kun je je als bluesartiest haast niet wensen. Charlie Musselwhite (geboren op 31 januari 1944 in Kosciusko, Mississippi) is een Amerikaanse bluesharp speler en bandleider, een van de blanke bluesmannen die in de vroege jaren '60 samen met Mike Bloomfield en Paul Butterfield erg populair was. Hoewel hij vaak word beschouwd als een "witte bluesman" noemt hij zichzelf Native American en een afstammeling van de Choctaw, een indianenstam uit die regio. In zijn familie was het normaal om muziek te spelen, zijn vader speelde gitaar en harmonica, zijn moeder op de piano, en een familielid had een one-man band. Als teenager experimenteerde Charlie met rockabilly, western swing, elektrische blues, en andere vormen van African Americaanse muziek. De opkomst van legendarische figuren als o.a Elvis Presley, Jerry Lee Lewis, en Johnny Cash ,waren natuurlijk van grote invloed op Charlie. Hij onderhield zichzelf in die tijd met het graven van sloten en storten van beton. Echter ook in deze omgeving was muziek maken voor Charlie het belangrijkste, hij creëerde voor zichzelf de bijnaam "Memphis Charlie". In Chicago leert hij artiesten als Lew Soloff, Muddy Waters, Junior Wells, Sonny Boy Williamson, Buddy Guy, Howlin' Wolf, Little Walter en Big Walter Horton kennen. Musselwhite dompelt zich compleet onder in het muzikale leven en speelt overal waar hij kan. Hij leert John Lee Hooker kennen en de twee blijven hun hele leven beste vrienden. Ondertussen word Charlie Musselwhite steeds bekender in Chicago. In de tijd leidde Musselwhite zijn eigen bluesband en had met het album "Stand Back! Here Comes Charley Musselwhite´s Southside Band" in 1967 veel succes. Hij vertrok naar San Fransisco en was meteen aldaar één van de leidende figuren in de bluesscène. Naast horden fans over de hele wereld geniet Musselwhite bovendien het diepe respect van zijn collega's wat duidelijk wordt in de vele samenwerkingen die hij reeds op zijn palmares schreef. Tom Waits, Eddie Vedder, Ben Harper, Bonnie Rait, INXS en John Lee Hooker, namen die elk voor zich spreken. Zelf won hij 27 Blues Music Awards en zeven Grammy nominaties, alsmede de Lifetime Achievement Awards van het Monterey Blues Festival en de San Javier Jazz Festival in San Javier, Spanje en de Mississippi President's Award for Excellence in the Arts. Sterallures zijn deze man echter vreemd en we mochten dan ook rekenen op een heel open gesprek, dat we niet snel zullen vergeten.

Mr. Charles “Charlie” Douglas Musselwhite, je bent een telg van een muzikale familie. Je vader speelde gitaar en harmonica en je moeder piano. Herinner je deze periode nog?

Juist, mijn vader speelde, maar niet professioneel, net zoals mijn grootmoeder piano speelde in de kerk… ze speelden allen, maar niet professioneel.

Ja, ik herinner me die periode nog. Het was als “a big deal” wanneer ik hier op terug kijk. Wanneer ik aan de Musselwhites terug denk of over hen lees, speelden ze allen of waren ze op de een of andere manier met muziek bezig. Muziekles geven of met muziek betrokken zijn… Ik denk, dat bij de Musselwhites muziek genetisch bepaald is.   

Wanneer wist je dat je een professioneel muzikant wou worden?

Daaraan werk ik nog steeds… In het begin was het zoals een hobby. Ik hield van muziek en ik hield van blues. Ik voelde me er erg goed als ik naar blues luisterde. Ik had altijd al harmonica’s, maar dan meer als speelgoed, als iets waar alle kinderen mee speelde. Het was een speelgoedje dat je voor je verjaardag kreeg. Toen ik dertien was, kreeg ik de gitaar van mijn vader. Omdat het zo goed aanvoelde om naar blues te luisteren, dacht ik, het moet nog beter zijn om zelf blues te spelen. Ik nam de gitaar leerde een eerste akkoord en dan nog een andere akkoord en ging zo verder… en de weg was lang. Ik heb er heel lang over gedaan! Ik heb er toen nooit aan gedacht om op het podium te staan. Ik heb er zelfs nooit over gedroomd. Ik wou gewoon muziek spelen voor mezelf en dat doe ik nu nog steeds.     

Door wie was je / ben je beïnvloed?

In het begin door de blues muziek die ik op de radio hoorde en door de zangers op de straat. Als kind was ik gefascineerd door hen en ging ik ook op de hoek van de straat staan om wat “tips” te krijgen. Als je ouder wordt, leer je sommigen kennen en ga je meer om met de muzikanten zelf en probeer je ook al eens thuis met ze mee te jammen. Het was geen voorbereiding voor later en muziek was toen nog altijd niet iets dat mijn beroep zou worden. Ik amuseerde me en dat was het belangrijkste.

Je hebt erg nauw samengewerkt met John Lee Hooker. Hoe heb je hem leren kennen? Wat maakt JL Hooker zo groot?

Ja, maar dat was pas vele jaren later. Eerst deed ik in Memphis ook dingen samen met Furry Lewis , Will Shade, Earl Bill en nog anderen. In die tijd hing ik veel rond in bars waar er muziek gespeeld werd. Dit was mijn leerschool. Daar leerde ik alle groten kennen.
Als kind was ik zo in de war omdat er twee mannen Sunny Boy (Williamson I & II) heetten… Ik geloofde lang dat het hier om dezelfde persoon ging, temeer omdat ze beiden harmonica speelden. Alleen was het me niet duidelijk waarom dezelfde man dan zo verschillend kon spelen…  “Very confusing…!”

In vond in die dagen veel oude blues platen.  “Memphis Jug Band”… Ik heb die platen nog altijd!

In 1962, toen ik achttien was, ging ik (via de Highway 51) naar Chicago om een job te vinden in een fabriek. Ik wist helemaal niets af over Chicago en ik wist ook niet dat daar een blues scene was. Men had me verteld dat ik voor muziek en amusement in NY City of Hollywood moest zijn… Voor mij leefde Muddy Waters in NY City. Blues in Chicago betekende niets voor mij. Ik wou in Chicago een job vinden. Welke job maakte niets uit. Ik had geluk want de éérste job die ik deed was voor een verdelger. Ik kwam onderweg in gans Chicago overal clubs en bars tegen en namen als Muddy Waters, Elmore James, Helen Walker… Wauw !! Zijn die allemaal hier in Chicago (dacht ik)?? Ik ging naar die clubs en hing veel rond die clubs en voelde me gelukkig omdat ik daar kon zijn: “socializing”.

(Een lang en boeiend verhaal, maar Charlie vergat wel de details over JL Hooker te vertellen…)

Je bent een harmonicaspeler. Waarom koos je voor dit (specifiek) instrument?

Toen ik naar Chicago ging speelde ik gitaar én harmonica, maar er waren al duizenden gitaarspelers en te weinig harmonicaspelers… Met als gevolg… dat de keuze vanzelfsprekend was, want er was vraag naar harmonicaspelers.
Dat de harmonica zo klein is maakt alles ook nog wat gemakkelijker. Ik heb nooit met een gitaar op mijn schouders moeten rondlopen.

Waarom is dit zo kleine instrument zo belangrijk en zo geliefd in de blues muziek?

Het is een heel bijzonder instrument. Om te beginnen is dit het enige instrument dat een toon geeft als je in- én uitblaast. Op alle andere instrumenten moet je alleen maar (uit)blazen. Voor mij klinkt een harmonica als een stem. Je kan er de stem en emoties mee imiteren. Als ik mondharmonica speel, zing ik zonder woorden.  

Het is een moeilijk instrument, omdat je niet kan zien wat je doet. Bij alle andere instrumenten kan je zien wat de handen doen, kan je zien wat de anderen doen. Bij een harmonica is altijd alles bedekt. Bij een piano speel je akkoorden, altijd bepaalde en dezelfde akkoorden. Op een mondharmonica is dit altijd verschillend. Je speelt nooit exact hetzelfde. 

Je bent verschillende keren geëerd met awards. Welke zal je zeker bijblijven of is speciaal voor jou?

Ja tientallen keren. Ik denk momenteel achtendertig keren… Er is één award die voor mij heel speciaal is: de eerste Grammy award… maar ze zijn allemaal speciaal.

Wat is de “key of succes” in deze? Van jou indrukwekkende carrière?

(Charlie begint met een lachje en wordt onderbroken door zijn vrouw Henrietta, die het hele interview mee volgt. Ze zegt:) “Staying alive…”

(Charlie vult aan: J) Blijven ademen…
Als je iets graag doet en je hangt hieraan vast, dan doe je het met je ziel. En, als je verwachtingen niet te groot zijn, zal datgene wat je achteraf krijgt altijd nog groter zijn. De honger naar succes mag nooit te groot zijn.

Zijn er interessante jonge harmonica spelers?

Zeker weten! Er zijn er meerderen en overal op de wereld. Toen ik pas begon, waren er enkele harmonica spelers in Memphis en enkele meer in Chicago. Vanaf toen ik begon rond te reizen, is er veel meer informatie. Je hebt DVD’s, video’s, YouTube, boeken, instructies op internet…  Toen ik begon was er totaal niets. Wou je iets lezen over blues, dan moest je gaan zoeken in een boek over jazz. Nu heb je overal blues magazines, blues societies, blues festivals, blues cruises  en …

(Opnieuw een lange toelichting, maar Charlie vergat de namen…)

Je speelt zowat overal in de wereld. Zijn er muzikale verschillen tussen de States en Europa?

In de States dansen de mensen in Europa staan ze er rustig bij en luisteren… Voor Amerikanen is blues muziek dans muziek.

Je nieuwe album heet “Juke Joint Chapel”.  Vertel ons iets over de titel van het album?

De “Juke Joint Chapel” is een club in Clarksdale, MS, waar we optraden om geld te verzamelen voor het Delta Blues Museum (ook in Clarksdale), waar kinderen na school de kans krijgen om een instrument aan te leren, om blues te leren spelen. Het album is live opgenomen in de Juke Joint Chapel (Shack Up Inn, Hwy 49,Clarksdale,MS).  Nadat we tapes beluisterd hadden, die goed klonken, werd alles verder ingeblikt.

Er is  een track “Gone Too Long”. Is dat een song op het album die voor jou speciaal / bijzonder is?

Dat is een song van William “Billy Boy” Arnold, een oude vriend van mij. We woonden naast elkaar in Chicago. We zijn al meer dan vijftig jaren vrienden.

Promotie tijd: Noem drie reden waarom we het album moeten kopen?

Om door naar het album te luisteren, een beter mens te worden! (lachje)
Het is dat soort blues waarvan je gelukkig wordt…
(Tussendoor vertelt Charlie dat de foto van het huis op de hoes, een huis is dat verhuist is… Het huis stond eerder op een andere plantage en zou afgebroken worden. Iemand kocht het, liet het verhuizen en opknappen…)

(Ook dit is een typisch “Charlie antwoord”!)

Je treedt al meer dan vijftig Jaren op wereldwijd. Zijn er nog dingen die je nog wil gaan doen?

Heel juist weet ik niet hoe lang ik al bezig ben. Ik nam mijn eerste album op in 1967 (“Stand Back! Here Comes Charley Musselwhite’s Southside Band” – wat een titel!) en toen trad ik al enkele jaren op.

Plans?
Zeker!
Ik kreeg (in januari tijdens de 56ste editie) met Ben Harper een Grammy Award voor ‘Best blues Album’ voor “Get Up!”. We willen in oktober nog een tweede album samen doen. En met mijn eigen band wil ik ook terug de studio in.

Het is bekend dat je meerdere bijnamen hebt (Memphis Charlie, white blues man…) Zijn er nog die we niet kennen?

Heb ik bijnamen?
“Memphis Charlie” was de naam die Big Joe Williams me gaf toen ik in Chicago aankwam. Ook uit de Chicago tijd komt “Chicago Kelly” omdat ik vaak optrad in de Kelly’s Blue Lounge bar… Blijkbaar had ik in die periode nog tijd over voor vrouwenzaken…

Laatste vraag: wat leer je over jezelf door de muziek? Hoe wil je later herinnerd worden?

Ik heb geleerd om te overleven. Alles bij elkaar is het een heel erg lang proces. Ik denk dat ik door mijn muziek meer in mezelf ben gaan geloven. Gerespecteerd en aangemoedigd te worden door enkele “groten” als Muddy Waters, JL Hooker… geeft je een goed gevoel. Door hen voel ik me OK.

Remembered?
Als iemand die probeerde het beste te doen wat mogelijk was. “Go ahead and try…”

Charlie Musselwhite, bedankt voor dit gesprek. We kijken uit naar je show!

Charlie repliceert:
“I hope I will not disappoint you” - “Bring on your dancing shoes” – “Come early, stay late!”

Eric Schuurmans

meer foto's